OSMANLI DEVLETİNİ KURTARMA ÇABALARI: FİKİR HAREKETLERİ
A- Osmanlıcılık
- Tanzimat’ın ilanıyla başlayan ve Meşrutiyetle devam eden bir süreçtir. Amaç: Fransız
Devriminin de etkisiyle gelişen yasalar karşısında eşitlik ve yönetilenlere yönetimde
temsil hakkının tanınmasıyla Osmanlı Devletinin parçalanma sürecinin önlenebileceği
düşüncesi
B- İslamcılık
- Özellikle 93 Harbi yenilgisi nedeniyle Sultan II. Abdülhamit ile Meşrutiyetçiler arasında
meydana gelen çatışma sonucunda Meclis-i Mebusan kapatıldı. Halifelik kurumu ilk kez
oldukça ön plana çıkarılarak İslam dünyasından destek sağlanma çabasına girişildi. II.
Meşrutiyet’in ilanıyla sona erdi.
5
C- Türkçülük
- 1912-1913 Balkan Harbi faciasından sonra Osmanlı Devletinin Balkanlardaki varlığı
sona erdi. Bu tarihten itibaren gelişen hareketin en önemli dinamiği Ziya Gökalp’tir.
Gökalp’e göre “yeniden yapılanma” için üç hamleye gerek vardır.
1-Türk kültürüne bağlanmak
2-İslam ümmetinden olmak
3-Batı uygarlığını benimsemek
D- Batıcılık
Çok homojen bir fikir akımı değildir.
-Celal Nuri’nin temsil ettiği görüş: Batı’nın yalnızca medeniyetini almak;
-Abdullah Cevdet’in temsil ettiği görüş: Yalnızca Batı medeniyeti vardır ve her şeyiyle onun
alınması gerekir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder